Rotary Pompa, Vibasyon Pompa Ve Pid

ezraiyl

Yeni Kahvesever
Katılım
2 Ocak 2018
Merhaba,
Makina özelliklerinde çok rastladığım bazı özellikleri sormak istiyorum. Aslında tanımları biliyorum ancak pratikte ne fark oluşturacağını bilmiyorum.
Rotary pompa - vibrasyon pompa: Kullanım ve kahveye etkisi nedir?
PID - Olmasa ne olur?
Not: Breville bes 870 kullanıyorum.
Teşekkürler
 

Yirgacheffe

Necdet Âgâh
Katılım
8 Kas 2014
Konum
İstanbul
Pid kontrolü olması şu açıdan fayda sağlar,
Farklı kavurma derecelerindeki ve fark profillerdeki kahveye özel olarak kazan içi ısıyı kontrol edip ayarlayabilirsiniz. Bu güzel bir avantaj olur.

Ancak breville kullandım. İdeal su sıcaklığında olduğu için bence gerek yok 870 için. Yani yokluğu büyük kayıp değil o makine için. Ama yaparsanız keyif alacağınız sonuçlar ortaya çıkar tatsal açıdan.

Vibrasyon motoru, Rotary motorlar için bir alternatif sayılabilir. Daha minimal motorlar. Daha çok küçük makinelerde mevcut.

Rotary motorlar ise, doğru espresso için gerekli basıncı sağlamaya yönelik profesyonel tipte ekipmanlar. Daha çok profesyonel makineler için uygunlar. Ve çoğu profesyonel makinede zaten mevcut.

Breville'nin 860, 870 gibi güzide modellerinde halihazırda vibrasyon motoru ya da ona benzer, eşdeğeri bir motor mevcut.

Videoda Rotary ile vibrasyon motorunun shot alırken ki performansı daha iyi fikir verecektir:

 

mehmetaksit

Tecrübeli Demleyici
Katılım
20 Kas 2017
Merhaba,
Makina özelliklerinde çok rastladığım bazı özellikleri sormak istiyorum. Aslında tanımları biliyorum ancak pratikte ne fark oluşturacağını bilmiyorum.
Rotary pompa - vibrasyon pompa: Kullanım ve kahveye etkisi nedir?
PID - Olmasa ne olur?
Not: Breville bes 870 kullanıyorum.
Teşekkürler

Merhaba, ben de bes810 kullanicisiyim. PID kontrol tüm Breville modellerinde mevcuttur.

PID(Proportional, Integral, Derivative) denilen şey teknik manada şudur, bir sisteme komut sinyali verdiğinizde o komutu sistemin siz komutu vermeden önceki durumuyla karşılaştırıp, veya sisteme bir rahatsızlık (disturbance) geldiginde oradaki hatanın belirli bir katsayiyla çarpımını, sonra baska bir katsayıyla (sıcaklık kontrolünde genelde 1'den kucuktur) integralini (yani zamanla olusan hataların toplamlarını), ve hatanın türevini alarak (bu da hatanın hızlıca giderilmesi içindir, ancak cogu sistemde D, yani türev kullanilmaz, cok hızlı tepki vermesi istenen sistemler hariç gerekmez, sadece ismi vardır). En bilinir örnek otomobillerde bulunan cruise kontroldur, burada siz komut verirsiniz veya bir rahatsızlık olusur, mesela yokus gibi, sistem gelen komut veya rahatsızlığın o andaki durumu korumak veya yeni duruma gecmek icin hesaplar ve ince ayar vererek istenilen hızda tutmaya çalışır.

Kahve makinalarinda da sıcaklık icin kullanılıp sistem ilk açıldığında verilen isitma komutuyla sistemi 93 derecenin çok yakın civarında gezdirmektedir, bununla birlikte Breville veya diger makinalarda süt ısıtmak için sıcaklık 130 dereceye çıkmaktadır vs sonrasinda yeniden espresso almak icin tek kazanlı bir makina olduğu için yeniden 93 derece soğuk su çekerek indirmekte ve o sıcaklığı korumaktadir. Bunu da PID kullanaram yapmaktadır.

Vibrasyon pompa ev makinalarının çoğunda bulunmakta, Brevillelerin hepsinde vibrasyon pompa kullanilmaktadir. Ve bu pompaların çoğunluğu 15 bar gibi bir basınç saglayabilmektedir. Ancak kullanmasam da internette ölçüm yapan insanlar var, eger kahveyi deli gibi bastirmadiysaniz,cok ince cekmediyseniz, veya basınçlı sepet kullanmıyorsanız basınç 8.5-9.5 bar arasında salınıyor. 15 bar makina zorlandığı zaman veriliyor.

Rotary pompalar ise sürekli ve daha yumusak şekilde 9 bar basınç verebiliyor ve bu da akışın daha yumusak ve duz olmasını sağlıyor.

@Yirgacheffe yeterince bilgi vermis, sadece çoğu makinada, özellikle Brevillelerin alt modellerinde sıcaklık sabit 93 derece oluyor. Burada biraz ekleme yapmak gerekiyor diye düşündüm. Saygılarımla,

Not: Bir de PID olmadığında sıcaklığın sabit tutulması biraz daha zor oluyor ve espresso yanabiliyor, kalitesiz bir espresso içiyorsunuz diyebilirim, bir nebze, en azından Delonghi ile deneyimledigimden bunu rahatlıkla söyleyebilirim.
 

Yirgacheffe

Necdet Âgâh
Katılım
8 Kas 2014
Konum
İstanbul
@mehmetaksit benden daha ayrıntılı ve bilinmesi faydalı bilgiler verdiğiniz için teşekkür ederim. Gerçekten çok üstünkörü ve kabaca geciştirmiş gibi hissettim.

Breville'nin PID konusunda belki ticari pazarlama ile, belki de teorik bilgiler ile alakalı bir farkı var bu durumda.

Çünkü ideal su ısısı ve kazan içi sıcaklığını bahsettiğiniz üzere sistem kendi doğru anlayışı üzerinden götürüyor. Ve bu durumda Breville'den elde edilen shot için, o anki ısıyı manuel olarak kontrol etmek mümkün olmuyor. Bu da en azından benim açımdan ya da PID kontrolünü manuel olarak değiştirmeyi ve kontrolü elinde tutmak isteyenler açısından bekleneni sağlamaması olarak değerlendirilebilir.

Mesela x bir kahve için makinenin otomatik ısısı ile shot alabilirken, y bir kahve için de sıcaklığı manuel kontrol ile 91 veya 89 gibi sıcaklıklara çekmek istediğimizde bu halihazırda mümkün olmuyor.

Bu durumla ilgili Breville'nin "Thermocoil, Thermoblok, Purge" gibi fonksiyonları daha fazla dile getirmesi bu farkındalıktan kaynaklanıyor diye düşünüyorum.

Çünkü otomotik PID var, ancak kullanıcının asıl arzuladığı kontrol edilebilir PID yok.
 

mehmetaksit

Tecrübeli Demleyici
Katılım
20 Kas 2017
@Yirgacheffe hocam haklısınız kesinlikle katılıyorum dediginize. Breville ayar imkanı vermiyor ancak ayar imkanı veren PID'li makinalara göre cok daha iyi bir fiyat sunuyor. Ev kullanıcısı için çok fena da performans sergilemiyor diyebilirim.

Öte yandan PID kontrolu olmayan ama ayar imkanı veren Delonghi ürünleri var ancak bu ürünler ne kadar iyi bir tutarlilik veriyor sıcaklık konusunda tartışılır.

Bu arada bildiğim kadarıyla çoğu PID'siz makinada sadece P olan yani düz carpan katsayısı olan bir kontrolcü var, ki bu kontrolcüler çok fazla tepe vuruşu (overshoot) yapar, yani sicaklik 92 dereceye ayarlandiginda tepede 100 belki 110 derecelere vurur sonra asagi dogru yavas bir inis yapar buna da oturma süresi (settling time) denir ki bu da birkaç 10 saniye sürebilir, eger bu beklemeyi yapmazsaniz da ciddi yüksek sıcaklıklarda kahve demleyebilirsiniz, bu da kahveyi yakmak olur.

Bu sebeple Breville bir çok makinaya gore cok üst seviye bir özellik sunuyor ve bunu daha uygun fiyata yapıyor.

Tekrar saygılarımla
 

cyclist

Yeni Demleyici
Katılım
28 Mar 2018
rotary pompa sadece ve sadece makineyi su hattina baglayacaksaniz gerekli olan bir ekipman, bu yuzden ticari makinelerde mecburen kullaniliyorlar. Eger sebeke baglantisi yapmayacaksaniz size hicbir avantaj saglamayacagi gibi gereksiz masraf kapisi olacaktir.

Sabit 9 bar verebiliyor olmasi avantaj ise neden preinfusion ? ve neden PID (programlanabilir termostat) ile surekli sicaklik ile oynaniyor diye sormalisiniz. Bu defa az kavrulmus cekirdekten verim almak icin cevabini alacaksiniz. Demek ki bilhassa yeni kusagin pesinde kostugu espresso turevi icin degil avantaj aksine dezavantaji olan bir sey rotary pompa. cunku vibrasyon pompa yavas yavas 9 bara yukseliyor. hatta tamp ile bu yukselisi kontrol edebiliyorsunuz mehmet beyin dedigi gibi. demek ki aslinda vibrasyon pompa daha iyi.


bir makinada pid veya geleneksel termostat veya buhar kazani icin basinc olcer kullanilarak sicakligin kontrol edilmeye calisilmasi tamamen tasarim ile bagintilidir yani bir makine PID sahibi diye termostatli makineden daha stabil olmaz, bu nedenle bazi markalar misal LM GS3 Dual boiler (ciftt kazanli) makinesinde bile Heat Exchanger tasarimini kullanir yani hibrid diyebiliriz. Maksat sadece isi stabilitesidir ama yine bile kusursuz degil iste.. Rocket ticari makinelerde coklu kazan kullaniyor misal, grup sayisi arttikca kazan sayisi da artiyor ki su cektice isi degisiminden tum basliklar etkilenmesin.

Hem bu kadar sabit tutmaya calisip hem de ayarlanabilir degiskenlerin artirilmaya calisiliyor olmasi ne garip degil mi ?

niyetim satasmak degil, soru isareti birakip, insanlari arastirmaya ve anlamaya davet etmektir.

ben de bir kac link birakayim;

www.youtube.com/watch?v=cXT3dFUxIGA
www.youtube.com/watch?v=HjdaqUso6wI
 

Omega

Aktif Demleyici
Katılım
24 May 2016
Konum
Ankara
Rancilio kullandım pıd yoktu
Termostat vardı termal sörf denen handikapı vardı
Yani her shot aynı ısıda olmuyordu
Pıd taktım her shot aynı derecede olur hale geldi
Yani benim için konfor ve lezzet artışı demekti
2.olarak vibrasyon pompa da kullandım
Rancilio vib pompalıydı
Ama basınç monitörü yoktu
Yani her shotta kontrol edemiyo rdum basıncı daha doğrusu göremiyordum
Pompa çok sesli çalışıp vibrasyon yapıyor bu akustik konfor ile ilgili
2. Akış asla ipeksi tipik fare kuyruğu tarzında olmuyor
Şu an rotary pompa kullanıyorum
Şebeke bağlantım yok
Bildiğim kadarı ile susuz çalışmaya karşı toleranslı bir sistem.rezervuarlı kullanan biri için önemli
Diper konu olağanüstü sessiz sürekli 9bar verdiğini basınç monometresinden izleyebiliyorum
Hatta alış ipeksi homojen tarzda
Sanırım ticari standartlarda üretildiği için de çok daha uzun ömürlü olacaktır.
Handikapları ağır ve pahalı oluşu:2,5 kg kadar :D
Tamiri çok daha pahalıdır
Çoğu ev kullanıcısına gerekli değil
 

cyclist

Yeni Demleyici
Katılım
28 Mar 2018
@Omega isi stabilitesini sadece istenenden daha yuksek olmasi degil, dusmesi olarak da dusunun. ipeksi akis baristaya bagimli daha cok, cok daha sofistike makinelerden 'fare kuyrugu benzeri' akisin alinamadigi binlerce video bulabilirsiniz youtube uzerinde.

yukarda WLL videosundaki akisin esit olmamasinin sebebinin aslinda yanlis muhendislik ile kullanilmis PID yuzunden oldugunu soyluyor zaten marc.
 

bikoloji

Yeni Kahvesever
Katılım
17 Eyl 2019
Hazır üstadların hepsi bir konu başlığında toplanmışken sormak istiyorum, vakit ayırıp cevap verirseniz çok sevinirim.
Breville BES920 Dual Boiler makinem var, yukarıdaki tartışmalarla ilgili olarak; pid'li ve ayarlanabilir, yani 86 derecede shot alabiliyorum, ayrıca sıcak su vanası sayesinde flow control imkanım var da.
Merak ettiğim mevzu şu, vibrasyon pompa gerçekten çok sesli çalışıyor, bir süredir buna ufak ufak bütçe ayırıyordum, bu alete rotary pompa takmamın bana ses dışında ne gibi avantaj ve dezavantajı olur? Altta bunu uygulamış birinin örnek videosunu veriyorum.
https://www.home-barista.com/espres...iler-now-plumbed-with-rotary-pump-t58362.html
 
Üst