Biraz uzunca bir yazı olacak ancak belki birilerinin işine yarar diye gümrük süreçleri ile alakalı yakın zamanda yaşadığım tecrübeyi anlatmaya çalışacağım. Okumaya üşenecekler için sonda söyleyeceğim şeyi başta da söyleyeyim: Yurtdışından 150 EURO üzeri şahsi sipariş vermeyin.
Aralık ayı sonlarında OREA'dan Brewer Glass Type A, Sense Glass Colour Series ve V4 dahil toplamda 4 ürün içeren yaklaşık 149 USD ödediğim bir siparişim vermiştim. V4 erken sipariş olduğu için hepsini V4 ile aynı tarihte gönderileceği yazıyordu ancak acelem de yoktu. Aslında konuyla ilgili kendimce epey de araştırma yapmıştım, hatta 150 EURO olmasına rağmen ne olur ne olmaz diyerek 150 USD tutarını da aşmamıştım. Ancak atladığım çok önemli bir detay olmuş: 150 EURO sınırı indirimsiz tutar, yani ürünlerin gerçek değeri, üzerinden değerlendiriliyormuş.
Sipariş ettiğim ürünler geçtiğimiz hafta UPS ile Türkiye'ye ulaştı ve gümrüğe sunmak için benden belge istendi. Ben de sipariş mailinin ekran görüntüsü ile gümrük işlemleri için yetkiyi UPS'e verdim. Ancak "Eşya kıymeti 150 EURO üzeri olduğundan uygunluk verilmemiştir" şeklinde bir SMS ile şaşkınlık yaşadım. Sonrasında UPS ile konuşarak ürünleri gümrüğe yeniden sunmaya karar verdim. Bu sırada da OREA'dan fatura istedim. Birkaç yazışmadan sonra bir fatura gönderdiler ancak gönderdikleri faturada da yapılan indirim açıkça görülüyordu. Bu belge ile de reddedildi tabi. Ürünlerin indirimli tutarlarının olduğu bir fatura düzenlemelerini rica ettim ancak ilk mailime cevap verilmedi. Bunun üzerine ürünlerin geri dönme ihtimali olduğunu belirterek yeniden mail attım fakat bu şekilde bir düzenleme yapamayacaklarını söylediler. Mecburen onların gönderdiği fatura ile gümrüğe ürünleri üçüncü kez sundum. Açıklama olarak da ürünler için 150 EURO altında bir bedel ödediğimden, bana iletilen faturada da toplam bedelin 150 EURO'yu aşmadığından bahsettim ancak yine reddedildi. Son olarak banka dekontları ve bankanın o günkü kurdan pound usd dönüşümünü içeren görüntüleri de ekleyerek dördüncü kez gümrüğe sundum ancak yine aynı "GONDERICI FATURADA ESYA KIYMETINI 173 USD BELIRTMIS OLUP GUMRUK IDARESINCE 150 EUR UZERI OLDUGUNDAN UYGUNLUK VERILMEMISTIR" ibaresiyle reddedildi.
UPS tarafından benimle hep SMS üzerinden iletişim kurulduğu için ürünle birlikte gelen faturayı hiç görmemiştim. Son başvurumda mail olarak da cevap gelince linkteki belgelerde gümrüğün satıcının gönderdiği faturaları da eklediğini gördüm. Faturalara baktığımda bundle olarak sattıkları ürünlerin bile ayrı ayrı satış fiyatları üzerinden faturaya yansıtıldığını farkettim. Bu nedenle de ödemem yaklaşık 150 USD olmasına karşın 173 USD'lik bir fatura göndermişler.
Bu dakikadan sonra artık şansımı işlemleri ithalat rejimine göre devam ettirerek denemek istedim ancak gelin görün ki orası bambaşka bir dünya. Rastgele bir gümrük müşavirlik firmasından telefonla destek almak bana biraz zor göründüğünden UPS'in çalışmış olduğu firmayı aramak için onlardan irtibat aldım. Firma tarafından ancak vekaletname göndermem sonrasında işlem yaparak masrafların bana bildirilebileceği söylendi. Bunu biliyordum ancak anlaşmalı firma olduğundan belki tahmini bir şeyler söyleyebilirler diye düşünmüştüm. Telefondaki görevli de başından savarcasına konuşunca çok da uzatmadım. Ancak sağolsun "gıda temaslı ürün" ise bakanlık izni (8 bin civarı olabilir dedi) vb nedenlerle çok masraflı olacaktır. Geçmeme ihtimali de var, bu nedenle vekalet ve diğer prosedürlerle uğraşmaya değmez bilgisini verdi. Ki zaten masraflar peşin ödendiği için sonuç olumsuz olursa yapılan masraflar boşa gider dediği için de bu yoldan vazgeçtim.
Son olarak iade seçeneğini değerlendirmeye karar verdim. İade konusu da ayrı bir dünya tabi. Eğer kendiniz göndermek isterseniz sabit kargo bedeli olan 110 USD'ye ek olarak navlun ve birkaç kalem ücreti daha ödemeniz gerekir dendi UPS tarafından. Firma ödeyecekse ise onların anlaşmasına göre bu ücretler değişebilir ancak onların onay vermesi durumunda gönderebiliriz dediler. Firmaya durumu özetleyen bir mail attım ancak ona da cevap gelmedi henüz. Şu an için bu aşamada UPS'ten bilgi bekliyorum. Eğer olumsuz dönüş olursa zaten ürünleri gümrükte bırakacağım. Duruma göre burayı da güncellerim.
OREA V4 ürününü forumdan da birçok kişinin sipariş ettiğini ve vergisini ödeyerek aldıklarını biliyorum ancak benim hatam bu sınırın indirimsiz tutar üzerinden hesaplandığını bilmeden yanına ürün eklemem oldu. Kargo olsaydı eğer bu bedelin dahil olup olmayacağını bilmiyorum. Bilen birisi bunu cevaplandırırsa sevinirim. Bundan sonra sipariş verirken çok daha titiz davranmam için biraz pahalı bir ders olacak gibi benim için.
Sonuç olarak bu gümrük işlerini kendisi halleden Amazon, Çin firmaları vb olmadıkça yurtdışından 150 Euro ürün getirtmek epey bir uğraştırıcı. Şahsi tecrübeme göre kimsenin bu işlere bulaşmasını tavsiye etmem. Geçtiğimiz aylarda DiFluid aracılığılya R2 Refractrometer ve Microbalance sipariş etmiştim. Ürünler 150 Euro üzerinde olmasına karşın firma gümrük konusunu kendisi halletmişti. Ürünler kapıma kadar sorunsuz bir şekilde geldi. Ancak özellikle Avrupa firmaları bu konularda çekimser ve hiç sorumluluk almak istemiyorlar. Israrcı olmazsanız maillerinize dönüş bile yapmıyorlar. Tabi bu sorunların temel kaynağı maalesef ki Türkiye'de kişisel ithalat sınırının çok düşük olması ve tüm süreçlerin çok uğraştırıcı olması.